8 faktów na temat uczulenia na słońce
Ładna, ciemna opalenizna to często wyznacznik tego, że wakacyjna pogoda dopisała. To właśnie latem skóra podlega szczególnej ekspozycji na promieniowanie UV. Różne schorzenia, kosmetyki, leki, perfumy, a nawet określone typy karnacji mogą być przyczyną nadwrażliwości na światło słoneczne i w związku z tym będą potęgować nieprzyjemne objawy alergii. Warto więc zdawać sobie sprawę z pewnych faktów na temat uczelnia na słońce i wiedzieć, jak można z nim walczyć.
Czym jest alergia na słońce?
Alergia, czy też uczulenie na słońce to dość potoczne określenie używane w przypadku zmian skórnych powodowanych przez światło słoneczne. Klasyfikacja i rozróżnienie tego typu schorzeń jest bardzo szerokie. Jednak dolegliwości pojawiające się pod wpływem promieniowania zalicza się do jednej grupy chorobowej zwanej Fotodermatozą. Szacuje się, że występuje ona u ok. 4% Polaków.
Co wywołuje uczulenie na słońce?
Jedyną przyczyną alergii na słońce, wcale nie jest samo promieniowanie. Uczulenie może mieć podłoże zaburzeń genetycznych lub metabolicznych, spowodowanych niedoborami konkretnych enzymów, które determinują wiele procesów biochemicznych organizmu. Przyczyną uczulenia na słońce mogą być także reakcje fototoksyczne i fotoalergiczne, powodowane przez składniki leków, kosmetyków, czy wód toaletowych. Podobne efekty mogą się pojawić po zażyciu leków profilaktycznych np. antymalarycznych.
Objawy uczulenia na słońce
Objawy uczelnia na słońce są łatwo zauważalne, dzięki czemu szybko można zacząć je zwalczać. Pojawiają się zazwyczaj w okresie 12-24 godzin od momentu styczności ze światłem słonecznym. Czasem jednak występują dopiero po 48 godzinach, a czasem już nawet po kilku minutach. Zmiany skórne zajmują głównie miejsca odsłonięte i wystawione na działanie promieni słonecznych. Na ogół jest to twarz, szyja, dekolt, czy przedramiona. Wówczas można dostrzec rumienie, swędzące grudki, czy pęcherzyki. Są one charakterystyczne zwłaszcza dla świerzbiączki letniej oraz opryszczki letniej. Podobne objawy występują także przy pokrzywce słonecznej, z tą różnicą, że bąble przybierają większe rozmiary.
Poważniejsze zapalenia skóry powodowane promieniowaniem słonecznym to różnego rodzaju wypryski - bardzo ciężkie fotodermatozy o ostrym lub podostrym przebiegu. Wówczas mamy do czynienia z rumieniem, pęcherzem i obrzękiem. Zmiany te poza tym, że zajmują twarz, ręce oraz kark, to mogą rozprzestrzeniać się również na inne części ciała. W niektórych przypadkach zauważalne jest bliznowacenia oraz przebarwienia skóry.
Gdzie i jak leczyć uczulenie na słońce?
To zależy, z jakiego rodzaju uczuleniem mamy do czynienia. Nawet jeśli alergia nie jest dokuczliwa i objawia się niewielką wysypką, to nie należy jej bagatelizować i zgłosić się przynajmniej do lekarza internisty. Z kolei, jeśli ma się do czynienia z uciążliwymi wypryskami, czy pęcherzami to zdecydowanie potrzebna będzie pomoc specjalisty dermatologa lub alergologa. Jeśli zmiany skórne wywołują reakcje fototoksyczne, czy fotoalergiczne to leczenie polega na wyeliminowaniu czynnika wywołującego objawy. Z kolei do leczenia wyprysków stosuje się m.in. beta-karoten oraz naświetlanie małymi dawkami UVA. W zależności od postawionej diagnozy lekarz może zalecić stosowanie odpowiednich leków bądź zabiegów.
Kto jest bardziej narażony na uczulenie słoneczne?
Nie każdy w taki sam sposób reaguje na działanie promieni słonecznych. Dlaczego? Zależy to na ogół od dwóch czynników, mianowicie – od posiadanych schorzeń oraz od fototypu skóry. Osoby cierpiące na bielactwo pozbawione naturalnego filtra UV, czyli melaniny są szczególnym przypadkiem, który cierpi z powodu słońca. Także pacjenci ze schorzeniami metabolicznymi, toczeniem rumieniowatym, czy rumieniem lombardzkim tzw. pelagra są bardziej narażeni na promieniowanie.
Należy także wiedzieć, że wyróżnia się 6 fototypów skóry. Każdy ma inny poziom absorpcji światła słonecznego. W zależności od typu karnacji reakcja skóry na promieniowanie UV będzie różna. Fototypy I, II oraz III, czyli kolejno celtycki, północnoeuropejski i środkowoeuropejski wykazują największą nadwrażliwość. Przy tego typu karnacji po kontakcie z promieniowaniem UV mogą występować zaczerwieniania i podrażnienia. Z kolei Fototypy IV, V i VI, czyli kolejno południowoeuropejski, azjatycko-arabski i afrykański mają dużą ilość melaniny, w związku z tym ich skóra nie ulega poparzeniom.
Uczulenie na słońce a solarium
Leczenie alergii na słońce w dużej mierze polega właśnie na unikaniu nie tyle samego słońca, a promieniowania UV w ogóle. W związku z tym korzystanie z solarium jest niedozwolone w przypadku nadwrażliwości skóry na słońce. Już jedna wizyta w kabinie może wywołać ostre objawy alergii. Ponadto niekorzystny wpływ solarium na skórę w takiej sytuacji będzie jeszcze większy i znacznie przyspieszy jej fotostarzenie. Może dojść również do przesuszenia skóry, rogowacenia naskórka, pękania naczynek, czy przedwczesnego powstania głębokich zmarszczek.