Co to są hemoroidy?

Hemoroidy, czyli guzki krwawnicze lub krwawnice posiada każdy człowiek. Są to prawidłowe struktury, zbudowane z naczyń i tkanki łącznej, mające na celu kontrolowane oddawanie stolca i gazów oraz uszczelnienie kanału odbytu. O chorobie hemoroidalnej mówimy wtedy, kiedy pojawiają się określone objawy i oznacza ona stan zapalny oraz powiększenie się guzków krwawniczych na tyle, że mogą wypadać z odbytu. Choroba hemoroidalna to najczęstsza przypadłość wśród pacjentów Poradni Proktologicznej.

Przyczyny choroby hemoroidalnej i czynniki ryzyka

Oprócz predyspozycji rodzinnych czyli wrodzonych, istnieje wiele innych czynników ryzyka tej choroby. Są nimi:

• przewlekłe zaparcia, związane z nieprawidłową dietą, ubogą w błonnik oraz z niedostatecznym nawodnieniem organizmu,
• brak regularnej aktywności fizycznej i siedzący tryb życia,
• zbyt wysokie ciśnienie w jamie brzusznej wynikające np. z intensywnych treningów siłowych lub sportów i pracy w długotrwałej, wymuszonej pozycji,
• ciąża.

Objawy choroby hemoroidalnej

Do objawów, które powinny skłonić pacjenta do pilnego udania się do lekarza proktologa, zaliczają się:

• krwawienia z odbytu np. podczas defekacji lub chwilę po wypróżnieniu;
• bóle okolic odbytu, uczucie pieczenia i swędzenia;
• zmiany okolic odbytu widoczne i wyczuwane podczas samobadania (np. guzki dające się na powrót umieścić w odbycie lub bolesny guzek na brzegu odbytu).

Wiele osób z uwagi na poczucie wstydu jakie wywołuje wizyta u proktologa i konieczność wykonania badania per rectum (badanie odbytu palcem) lub rektoskopii, zwleka z zapisaniem się do specjalisty. Choroba hemoroidalna ma jednak różne stadia i w przypadku braku leczenia może powodować poważne powikłania, wymagające interwencji chirurgicznej. Z tych względów warto udać się do proktologa od razu po zaobserwowaniu niepokojących objawów. W każdym przypadku choroby hemoroidalnej wyklucza się także choroby nowotworowe.

Leczenie choroby hemoroidalnej

Leczenie choroby hemoroidalnej zaczyna się od postępowania zachowawczego.
Pierwszym krokiem jest wprowadzenie diety bogatej w błonnik i płyny. Ma to na celu rozluźnienie stolca, a tym samym ułatwienie wypróżnienia i zminimalizowanie mechanicznego podrażnienia guzków hemoroidalnych.

Zaparcia - co mówią dietetycy?

Według dietetyków, w terapii choroby hemoroidalnej istotnym jest:

• wprowadzenie właściwych nawyków toaletowych, opierających się na stosowaniu miękkiego papieru toaletowego i zaprzestaniu intensywnego parcia;
• odpoczynek od wykonywania czynności i ćwiczeń siłowych (np. dźwigania, intensywnych ćwiczeń fizycznych);
• unikanie długotrwałej pozycji siedzącej;
• przyjmowanie preparatów zawierających flawonoidy, czyli substancji wzmacniających ściany naczyń krwionośnych;
• unikanie pikantnych przypraw, dużej ilości kawy i tzw. energetyków;
• stosowanie miejscowo preparatów o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym.

Zalecenia dietetyczno-higieniczne są tak samo ważne jak leczenie farmakologiczne i zabiegowe – w leczeniu nie można ich pominąć! Warto również wiedzieć, że długotrwałe stosowanie preparatów na hemoroidy bez recepty – bez konsultacji lekarza-specjalisty może opóźnić postawienie prawidłowej diagnozy i wdrożenie skutecznego leczenia. Regularne stosowanie się do ww. zaleceń skutkuje bardzo często ustąpieniem dolegliwości.

W przypadku braku poprawy lekarz kwalifikuje pacjenta do leczenia zabiegowego.
Do najskuteczniejszych metod takiego leczenia zaliczamy:

• gumkowanie, ligacja hemoroidów czyli zabieg Barrona, polegający na założeniu u podstawy guzka gumowej podwiązki, powodującej zatrzymanie dopływu krwi, a w konsekwencji obumarcie struktury i jej samoistne odpadnięcie;
• skleroterapia – polegająca na wstrzyknięciu bezpośrednio do guzka substancji powodującej zakrzep naczynia i stopniowy zanik guzka.