wróć do listy wpisów lista wpisów

Alergia jesienią i zimą - jak ją zdiagnozować i leczyć?

Wbrew pozorom, okres jesienno-zimowy nie oznacza wcale zakończenia problemów alergicznych. Wiele osób, które w chłodniejszych miesiącach obserwują u siebie katar, łzawienie czy duszności, często przypisuje te objawy sezonowym przeziębieniom. Jeśli jednak dana osoba jest alergikiem, warto, by zweryfikowała swoje symptomy u lekarza, ponieważ często nie oznaczają one wcale przeziębienia, ale... jesienno-zimowe uczulenie. Jakie alergeny stają się aktywne jesienią i zimą? Na co powinny uważać osoby uczulone? Jak odróżnić alergiczny nieżyt nosa od zwykłego kataru, zwiastującego zarażenie się wirusem?

Co powoduje alergię jesienią i zimą?

Jesień i zima to czas, w którym rośliny przestają pylić, a alergicy mogą „złapać” chwilę wytchnienia od zagrożenia w postaci jadu os, pszczół czy szerszeni. Niestety, sezonowe uczulenia na pyłki, jad owadów i inne – typowe dla wiosny i lata – alergeny, to nie koniec problemów. W chłodniejszych porach roku pojawiają się inne zagrożenia. Co może wywołać uczulenie jesienią oraz zimą?

  • Największym zagrożeniem dla alergików wczesną jesienią nadal pozostają... pyłki. I choć te pochodzące przykładowo z brzozy lub zbóż nie są już aktywne, to nawet do końca października rejestruje się u pacjentów objawy alergiczne wywołane pyleniem takich roślin, jak bylica, pokrzywa, łubin, babka lancetowata, a w niektórych obszarach Polski – ambrozja.
  • Jesień to także okres, w którym rozwijają się alergeny w postaci pleśni i grzybów. Do zwiększenia ich namnażania wystarczy zwiększona wilgotność powietrza (czyli kilka dni z ulewami) oraz temperatura oscylująca w okolicach 15-20 stopni. Niestety, często stwierdza się ich obecność w domu – rozwijają się zwykle w roślinach doniczkowych, a także w pomieszczeniach, w których jest wilgotno, ciepło i ciemno, a dodatkowo gdy są one słabo wentylowane, czyli w pralniach, piwnicach czy łazienkach. Taka sytuacja dotyczy również drewnianych domków letniskowych, saun czy altanek.
  • Kolejnym zagrożeniem dla alergików, które atakuje jesienią i zimą ze zdwojoną siłą, są roztocze. Ich rozwojowi sprzyja częstsze przebywanie w domu ze względu na niepogodę panującą na zewnątrz, a co za tym idzie – zwiększenie ilości martwego naskórka na kanapach, kocach i w łóżkach, który jest pożywieniem tych mikroskopijnych pajęczaków. Dodatkowo ich rozwojowi sprzyja wysoka wilgotność powietrza i wysoka temperatura (ponad 20 stopni), która zazwyczaj jest utrzymywana w domach i mieszkaniach w okresie jesienno-zimowym.

Alergia zima i jesienią – objawy, diagnostyka, leczenie

Objawy alergii jesienią i zimą są podobne do tych, które chorzy odczuwają wiosną i latem. Niestety, diagnostyka w chłodnych miesiącach jest utrudniona, ponieważ pacjenci często mylą objawy alergii ze zwykłym przeziębieniem czy przemęczeniem. Podstawowe symptomy to: nieżyt nosa (katar), duszności (w tym kaszel), zapalenie spojówek, suchość lub łzawienie oczu, a także wykwity skórne i zaostrzenie objawów astmy (jeśli współistnieje z uczuleniem). Te dwa ostatnie symptomy są charakterystyczne zwłaszcza dla alergii na roztocze i kurz. Diagnostyka opiera się przede wszystkim na testach alergologicznych, które pomagają lekarzowi ocenić, które alergeny są kluczowe dla wywoływania objawów uczulenia u konkretnego pacjenta.

Jak wygląda leczenie alergii występującej jesienią i zimą? Przede wszystkim ważna jest profilaktyka występowania objawów, czyli... unikanie czynników uczulających. Na takie działania składa się m.in.:

  • ograniczenie spacerów (szczególnie po łąkach i nieużytkach, na których jesienią pylą uczulające chwasty);
  • omijanie miejsc, w których można mieć kontakt z grzybami i pleśniami (saun, basenów, parków i lasów);
  • stosowanie w odkurzaczach filtrów HEPA;
  • częsta zmiana pościeli (w celu zniwelowania alergizującego działania roztoczy),
  • higiena pomieszczeń, w których najczęściej się przebywa.

Włącza się również farmakoterapię lekami antyhistaminowymi, blokującymi występowanie uciążliwych objawów alergii. Część osób (zwłaszcza tych, u których ani leki, ani unikanie alergenów nie daje oczekiwanego efektu) decyduje się na odczulanie. Jest to proces polegający na wywoływaniu kontrolowanego kontaktu pacjenta z alergenem – stopniowo w coraz większych dawkach, który ma na celu wytworzenie odporności na czynnik uczulający. Odczulanie określa się także mianem immunoterapii.

Podsumowanie

Pomimo iż wielu alergikom wydaje się, że nadejście jesieni i zimy choć na kilka miesięcy pozwoli im zapomnieć o objawach uczulenia, to niektórzy z nich pozostają w błędzie, interpretując katar, osłabienie czy suchość gardła jako pierwsze objawy przeziębienia. Niestety, istnieją alergeny, których aktywność zwiększa się zwłaszcza w chłodniejszych miesiącach. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim: zarodniki grzybów i pleśni, wszechobecne roztocza oraz pyłki chwastów wzrastających jesienią. Aby skutecznie walczyć z jesienno-zimową alergią, należy przede wszystkim udać się na badania diagnostyczne, po których lekarz będzie w stanie określić czynnik uczulający. Kolejnym krokiem jest oczywiście podjęcie działań mających na celu unikanie konkretnych alergenów, a także przyjmowanie leków antyhistaminowych, blokujących reakcję uczuleniową. Niektóre osoby decydują się również na odczulanie (immunoterapię) – proces mający na celu wytworzenie odporności na czynnik alergizujący.

Źródła:
http://www.czytelniamedyczna.pl/2116,alergia-na-roztocze-kurzu-domowego.html
http://www.czytelniamedyczna.pl/591,alergia-pylkowa.html
https://www.mp.pl/pacjent/alergie/lista/61753,jesienne-alergie
https://www.mp.pl/pacjent/alergie/lista/66156,uczulenia-w-okresie-zimowym

Najbardziej popularne artykuły

Na czym polegają i jakie są rodzaje testów alergologicznych?

Katar i kaszel mimo braku przeziębienia czy uciążliwe kichanie i łzawienie oczu mogą być pierwszymi oznakami pojawienia się alergii. Równie uciążliwe bywają swędzące zmiany skórne, albo dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Bardzo często objawy pojawiają się wiosną i spowodowane są uczuleniem na różnego rodzaju pyłki. Te występujące przez cały rok na ogół związane są z uczuleniem na alergeny pokarmowe, roztocza kurzu domowego czy zwierzęcą sierść.