Rektoskopia - w jakim celu i jak przeprowadza się to badanie?

Rektoskopia jest badaniem, które wykonuje się w diagnostyce chorób końcowego odcinka przewodu pokarmowego. Należy do badań endoskopowych (podobnie jak kolonoskopia czy anoskopia) i wykonuje się ją za pomocą wziernika wykonanego z tworzywa sztucznego w towarzystwie punktowego oświetlenia, pozwalającego lekarzowi dokładnie ocenić stan badanego narządu. Jakie są wskazania do rektoskopii, jak się do niej przygotować i w jaki sposób przebiega badanie?

Rektoskopia – wskazania do badania i przygotowanie pacjenta

Rektoskopia jest często wykorzystywana przez proktologów w diagnostyce różnych chorób. To proste badanie ma wiele wskazań do wykonania, a w tym:

• epizodyczne i częste krwawienie z odbytu;
• ból odbytu – zarówno w trakcie defekacji, jak i podczas wykonywania codziennych czynności;
• guzki w okolicach odbytu i na jego ścianach;
• inkontynencja, czyli nietrzymanie kału i bezwiedne oddawanie stolca;
• niecodzienny kształt oddawanego stolca np. tasiemkowaty;
• przewlekłe zaparcia, zaburzenia wypróżnień, parcie na stolec niezakończone defekacją;
• diagnostyka bólów podbrzusza, miednicy i krocza.

Rektoskopia, podobnie jak inne badania jelita grubego oraz odbytu, wymaga od pacjenta odpowiedniego przygotowania. Na trzy dni przed jego wykonaniem należy powstrzymać się od spożywania warzyw i owoców, natomiast nadal należy stosować lekkostrawną dietę. Dzień przed badaniem konieczne jest wykonanie wlewki doodbytniczej (lewatywy), mającej na celu dokładne oczyszczenie fragmentu jelita poddawanego badaniu. Tego dnia nie można również jeść kolacji. W dniu badania, na 3-4 godziny przed wizytą należy zaaplikować kolejną wlewkę. Jeśli będzie ono wykonywane rano, pacjent musi stawić się na badanie na czczo, jeśli natomiast popołudniu – może zjeść rano lekkie śniadanie.

Na czym polega rektoskopia? Przebieg badania

Badanie rektoskopowe nie jest bolesne, choć tak naprawdę odczucia podczas jego trwania są indywidualne i zależą przede wszystkim od progu odporności na ból, a także od poziomu spięcia mięśni związanego ze stresem. Pacjent poddaje się badaniu w pozycji kolankowo-łokciowej lub w pozycji na lewym boku. Lekarz najpierw ogląda okolice odbytu, potem bada go palcem (badanie per rectum), by później rozpocząć badanie właściwe. Wykorzystuje do tego celu sterylny wziernik z tworzywa sztucznego, wyposażony w specjalną pompkę która umożliwia rozszerzenie jego światła, a tym samym – rozszerzenie światła końcowego odcinka jelita grubego. Wziernik wprowadzany jest na głębokość do 20 centymetrów. Lekarz w trakcie badania ocenia wygląd błon śluzowych i ściany odbytnicy, a także patologicznych zmian pojawiających się w tych strukturach. Każda niepokojąca zmiana jest podstawą do skierowania pacjenta na dalsze badania (w tym inne badania endoskopowe, a także laboratoryjne badania krwi i kału).