wróć do listy wpisów lista wpisów

Wpływ otyłości na płodność

Wpływ otyłości na płodność

Szacuje się, że ponad 25% dorosłych Polaków cierpi na otyłość. To przewlekła choroba, która negatywnie wpływa na cały organizm. Może zaburzać zdolności rozrodcze, zwiększać ryzyko poronień samoistnych i stać się przyczyną niepłodności. Jak sobie z nią radzić, planując powiększenie rodziny?

Kiedy mówimy o otyłości?

Otyłość oznacza wzrost masy ciała w wyniku zwiększenia tkanki tłuszczowej u kobiet powyżej 30%, a u mężczyzn powyżej 25%. Prawidłową masę ciała określa się z pomocą wskaźnika BMI, uwzględniającego wzrost i wagę, a także wiek i płeć.

Zakresy wartości BMI (kg/m2) wg klasyfikacji WHO:
18,5-24,9 - prawidłowa masa ciała
25,0-29,9 - nadwaga (przedotyłość)
30,0-34,9 - otyłość I°
35,0-39,9 - otyłość II°
>40,0 - otyłość III°

Jak otyłość wpływa na płodność kobiety?

Otyłość wpływa na kobiecą płodność w sposób wielokierunkowy. Może wywoływać dysfunkcje seksualne, utrudniać zapłodnienie i utrzymanie ciąży, a także utrudniać poród, który u kobiet otyłych często musi być indukowany i może być narażony na komplikacje.

Tkanka tłuszczowa jest narządem endokrynnym, który produkuje hormony wpływające na zdolności rozrodcze. Jej nadmiar wiąże się z zaburzeniami hormonalnymi, a w konsekwencji zaburzeniami owulacji, rozwoju zarodka i jego implantacji w jamie macicy. Otyłość nie przekreśla szans na macierzyństwo, jednak trzeba mieć świadomość, że kobiety z nadmiernym BMI są znacznie bardziej, niż kobiety z prawidłową masą ciała, narażone na powikłania w trakcie ciąży, takie jak:
nadciśnienie tętnicze,
cukrzyca ciążowa,
choroba zakrzepowo-zatorowa,
zespół metaboliczny,
infekcje.

Ryzykiem obarczona jest nie tylko ciężarna, lecz również jej dziecko. Tym bardziej, że w przypadku otyłości trudniej przeprowadzić diagnostykę prenatalną. Do konsekwencji otyłości w ciąży zalicza się poronienie samoistne, poród przedwczesny i wcześniactwo, a także makrosomię. Duża masa urodzeniowa może iść w parze z niedojrzałością płuc i ośrodkowego układu nerwowego, problemami kardiologicznymi, a także zespołem fetopatii cukrzycowej. Kondycja zdrowotna matki ewidentnie przekłada się na kondycję zdrowotną rozwijającego się w jej łonie dziecka.

Jak otyłość wpływa na płodność mężczyzny?

Otyłość u mężczyzn idzie w parze ze spadkiem aktywności, problemami ogólnoustrojowymi, gorszą kondycją fizyczną, a w konsekwencji osłabieniem zdolności rozrodczych. Uważa się, że nadmierna masa ciała ponosi ryzyko wystąpienia zaburzeń erekcji ponad 3-krotnie. Wraz z osłabieniem funkcji seksualnych słabnie też libido.

Męska otyłość, podobnie jak kobieca, jest przyczyną zaburzeń hormonalnych.
Powoduje obniżenie poziomu testosteronu i wzrost estrogenu, co w rezultacie redukuje ilość hormonu wzrostu wpływającego na produkcję plemników. Nadmiernie nagromadzona tkanka tłuszczowa lokuje się nie tylko w obrębie brzucha, lecz również worka mosznowego. To sprawia, że temperatura w jądrach wzrasta i obniża się stężenie gonadotropin, niosąc ryzyko azoospermii. BMI przekraczające 30kg/m2 niekorzystnie wpływa na parametry nasienia, zarówno w zakresie koncentracji plemników, jak i ich budowy i ruchliwości. Pogorszenie jakości spermy wiąże się z ryzykiem niepłodności, a także wystąpienia wad rozwojowych u dziecka.

Jak poradzić sobie z otyłością, planując powiększenie rodziny?

Walkę z otyłością najlepiej rozpocząć jeszcze przed podjęciem starań o dziecko. Zrzucenie nadmiernych kilogramów jest bardzo trudne, dlatego powinno przebiegać pod opieką specjalistów. To bardzo ważne, zwłaszcza u kobiet, których płodność warunkowana jest wiekiem. Motywacja do założenia rodziny i presja czasu pozwalają dość szybko zrzucić na wadze, ale wbrew pozorom to wcale nie jest wskazane.

Odchudzanie powinno być procesem. Gdy przebiega za szybko, może doprowadzić do zaburzeń hormonalnych, rozregulować cykl miesiączkowy, wywołać anemię. Zamiast restrykcyjnych głodówek lepiej sprawdza się zbilansowana dieta, dostosowana do zapotrzebowania kalorycznego i ogólnego stanu zdrowia. Prawidłowy sposób żywienia i aktywność fizyczna zawsze są tym, od czego trzeba zacząć. Dla osób otyłych starających się o dziecko zmiana stylu życia to pierwszy krok, kolejne ustala się już indywidualnie.